Cevizin Toprak İsteği
Cevizin yapısı ve meyve gelişimi dikkate alındığında Aşılı Ceviz Fidanı yetiştiriciliğine uygun iklim
koşullarının belirlenmesinde çok önemli değerlerle karşılaşılmaktadır. Ceviz kışın ve ilkbaharda soğutma
ihtiyacını karşılayacak kadar soğuktur (+7,2 C'nin altında); İlkbahar ve yaz aylarında normal büyüme ve
olgunlaşmayı sağlamak için ılık (25-35C) sıcaklık isterler. Cevizde soğutma; Kışın (+7,2) C'nin altında
geçirmesi gereken zamandır. Bir bölgede ceviz yetiştiriciliğini kısıtlayan en önemli faktörlerden biri
ilkbahar geç donlarıdır. O yılın sürgünlerinde oluşan dişi çiçeklerin ilkbahar geç donlarından zarar gördüğü
sıklıkla görülmektedir. İlkbahar geç donlarından sadece dişi çiçeklerin değil, erkek çiçeklerin de zarar
gördüğü bildiriliyor.
Ceviz yetiştiriciliğini sınırlayan faktörler arasında ilkbahar geç donlarının zararlarının yanı sıra
sonbahar erken don zararları da sayılabilir. Yaprakları çok geç olan ceviz çeşitlerinde vejetasyon süresinin
kısa olması nedeniyle olgunlaşmamış sürgünlerin sonbahar erken donlarından zarar görmesi önemli bir gerçektir.
Genç ve kuvvetli gelişen ceviz ağaçları kış aylarında dinlenme dönemine geç girecekleri için zarar
görebilirler. Soğuktan kaynaklanan hasarlarda sıcaklığın düşük derecesi, düşme hızı ve süresi gibi faktörler
önemli rol oynamaktadır.
Ayrıca bazı yıllarda aşırı kış soğukları ceviz ağaçlarının sürgünlerinde ciddi zararlara neden olabiliyor.
Olgun sağlıklı ceviz ağaçları kışın -15 C ile -20 C arasındaki sıcaklıklara dayanabilir.
Ceviz, tomurcukları kapalı fakat renkliyken -1 C'ye kadar olan sıcaklıklara 30 dakika kadar dayanabilmektedir.
Cevizlerin küçük meyve döneminde -1C'den sonra zarar görmeye başladığı belirtilmektedir.
Cevizin bir yerde başarılı bir şekilde yetiştirilmesini belirleyen bir diğer önemli iklim faktörü de soğutma
ihtiyacının karşılanmasıdır. Bunun karşılanamaması durumunda tomurcuk patlamasında önemli gecikmeler ve verim
düşüklüğü gözlemlenebilir. Ceviz için 200 - 1800 saatlik (+7,2 C'nin altında) soğuma süresi yeterli olabilir.
Cevizin gelişme döneminde hava sıcaklığının 38 °C'ye kadar çıkması cevizlerin kararmasına ve büzülmesine neden
olabilir. Ceviz yetiştiriciliği açısından yıllık toplam en az 500 mm yağış yeterli olmakla birlikte bu yağışın
düzenli olması önemlidir.
Ceviz yetiştiriciliğinde toprak talebi; Ceviz hangi toprakta yetişir?
Ceviz ağaçları orta-ince dokulu, organik maddece zengin, killi, kumlu topraklarda kuvvetli gelişir
ve kökleri daha derine iner.
Kök derinliğini sınırlayan kil, iğ, çakıllı silt tabakası, su birikimi ve kum birikintileri ceviz
ağaçlarının büyüme gücünü ve ağaç büyüklüğünü sınırlayabilmektedir.
Türkiye'de aşıyla elde edilen ceviz ağaçları için 250-300 cm toprak derinliği idealdir. Ancak su ve
bitki besin alımının %75 civarında olduğu 100-150 cm toprak derinliğinden taviz verilmemelidir.
Yüksek pH ve Kireçli Topraklar; Ceviz yetiştirmek için toprağın uygun pH değeri 6 civarındadır.
PH değerinin optimum seviyede tutulması için asitli ve bazik gübrelerin seçilmesine özen gösterilir.
PH değeri 8'den yüksek olduğunda fosfor, demir, çinko ve bor eksikliğine neden olabilir. Ceviz
yetiştiriciliğinde %5 aktif kireç demir klorozuna neden olabilir.
Ceviz bahçesi kurmadan önce mutlaka yetkili laboratuvarlarda toprak analizi yaptırmalıyız.
